การปลูกผักแบบปลอดสารพิษหรือการปลูกผักออร์แกนิกเป็นวิธีที่ดีต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อม ต่อไปนี้เป็นคำแนะนำในการปลูกผักออร์แกนิกอย่างง่ายๆ:
1. การเตรียมดิน:
- ใช้ปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอกแทนปุ๋ยเคมี
- เพิ่มความอุดมสมบูรณ์ของดินด้วยเศษใบไม้ เปลือกไม้ หรือฟางข้าว
2. การควบคุมศัตรูพืช:
- ปลูกพืชหลากหลายชนิดเพื่อลดการระบาดของโรคและแมลง
- ใช้น้ำสกัดจากสมุนไพร เช่น ข่า ตะไคร้ สะเดา เป็นยาไล่แมลง
- ดักจับแมลงด้วยกาวเหนียวหรือกับดักแสงไฟ
3. การให้น้ำ:
- รดน้ำในช่วงเช้าหรือเย็นเพื่อลดการระเหย
- ใช้ระบบน้ำหยดเพื่อประหยัดน้ำและลดการเกิดโรค
ตัวอย่างพืชผักและสมุนไพรที่เก็บเกี่ยวได้ภายใน 30-60 วัน:
1. ผักบุ้ง (30-45 วัน):
- เพาะเมล็ดในแปลงหรือกระถาง ลึก 1-2 ซม.
- รดน้ำสม่ำเสมอ เก็บเกี่ยวโดยตัดยอดหรือถอนทั้งต้น
- ขยายพันธุ์โดยการปักชำยอด
2. ผักกาดขาว (45-60 วัน):
- หว่านเมล็ดในแปลงหรือเพาะในถาดเพาะก่อนย้ายลงแปลง
- ให้น้ำสม่ำเสมอ เก็บเกี่ยวโดยตัดทั้งต้น
- ขยายพันธุ์โดยการเก็บเมล็ดจากต้นที่ปล่อยให้ออกดอก
3. ผักชี (30-45 วัน):
- หว่านเมล็ดบางๆ ในแปลงหรือกระถาง
- คลุมดินด้วยฟางเพื่อรักษาความชื้น
- เก็บเกี่ยวโดยตัดทั้งต้นหรือเด็ดใบ
- ขยายพันธุ์โดยการเก็บเมล็ด
4. โหระพา (30-45 วัน):
- เพาะเมล็ดหรือปักชำกิ่ง
- ตัดแต่งยอดเพื่อให้แตกพุ่ม
- เก็บเกี่ยวโดยเด็ดยอดหรือใบ
- ขยายพันธุ์โดยการปักชำกิ่ง
การเก็บรักษาและแปรรูป:
1. การเก็บรักษา:
- ล้างผักให้สะอาดและซับให้แห้ง
- เก็บในถุงพลาสติกเจาะรูหรือกล่องพลาสติกมีฝาปิด
- เก็บในตู้เย็นช่องผัก อุณหภูมิ 4-10°C
2. การแปรรูป:
- ทำน้ำผักปั่น: ปั่นผักสดกับน้ำผลไม้หรือน้ำเปล่า
- อบแห้ง: ใช้ตู้อบลมร้อนหรือตากแดด เช่น สมุนไพรอบแห้ง
- แช่แข็ง: หั่นผักเป็นชิ้นเล็ก ลวกน้ำร้อนแล้วแช่น้ำเย็นทันที ก่อนบรรจุถุงแช่แข็ง
- ดอง: ใช้น้ำเกลือหรือน้ำส้มสายชูในการถนอมอาหาร เช่น ผักกาดดอง
การปลูกผักออร์แกนิกนี้นอกจากจะได้ผักปลอดสารพิษไว้รับประทานแล้ว ยังเป็นการช่วยรักษาสิ่งแวดล้อมและประหยัดค่าใช้จ่ายในครัวเรือนอีกด้วย